SEO Uyumlu Web Tasarımının Olmazsa Olmazları
Ülkemizde Web sitesi tasarımı söz konusu olduÄŸunda en az dikkate alınan detaylardan birisi, söz konusu tasarımın SEO kriterlerine uygun olup olmadığıdır. Bu durum siteyi tasarlayan ve tasarlatanların ortaklaÅŸa ihmalinden kaynaklanmaktadır. Nasıl ki Pisa Kulesi’ni doÄŸrultmak bu saatten sonra mümkün olamayacaksa, SEO kriterleri dikkate alınmaksızın tasarlanmış bir siteden iyi bir SEO performansı elde etmek de mümkün olamayacaktır. Bu yazımızda iyi bir SEO performansı elde etmek için sitesini yenilemek isteyenlere ya da yeni site tasarımı planlayanlara bir yol haritası sunuyoruz. Günümüzde bir Web sitesi tasarlamak ve oluÅŸturmak pek de zor bir iÅŸ deÄŸildir, asıl zor olan ise o siteyi fayda saÄŸlar halde tutmaktır. Bir sitenin fayda saÄŸlaması demek, çeÅŸitli kanallardan trafik saÄŸlaması, Sosyal Medya’da paylaşılması veya satışa destek olmasıdır. Sektörde ve çalıştığımız bazı müÅŸterilerimizde karşılaÅŸtığımız örnekler üzerinden gidersek, yapılan hatalardan en önemlisi tasarım aÅŸaması sona erdikten sonra SEO’ya veya diÄŸer marketing unsurlarını planlamaya dahil etmektir. AÅŸağıda sıklıkla karşılaÅŸtığımız bir diyalogu paylaÅŸmak istedik: -Site yöneticisi: Merhaba, biz bir Web sitesi yaptık… GördüÄŸümüz kadarıyla gelmesi gereken trafiÄŸi elde edemiyoruz… -veya- istediÄŸimiz anahtar kelimelerde sıralamaya giremiyoruz… -veya- herhangi bir sorguda sayfamız çıkmıyor… -veya- SEO’yu iyileÅŸtirmek istiyoruz, neler yapabiliriz? -SEO Uzmanı: Tamam, Web site adresinizi gönderin, hemen hangi konularda iyileÅŸtirme yapabileceÄŸinizi size söyleyeyim… Aynı durum mevcut Web sitesini yenileyen ve bunu çalıştığı SEO ajansına iletmeyen firmalar için de geçerli olabiliyor. EÄŸer bir SEO ajansıyla çalışıyorsanız ve Web sitenizin tasarımını veya iÅŸleyiÅŸini deÄŸiÅŸtirmeyi düÅŸünüyorsanız, ajansınızı önceden haberdar etmenizde büyük fayda olduÄŸunu düÅŸünüyoruz. Bu uzun giriÅŸten sonra, yeni bir Web sitesi oluÅŸturmanın veya mevcut Web sitesini yenilemenin SEO açısından püf noktalarını incelemek istiyoruz. Web Siteniz ve SEO: Nelere Dikkat Etmeniz Gerekiyor? Web sitenizin iyi optimize edildiÄŸinden emin olmanız için dikkat etmeniz gereken bazı temel unsurlardan bahsedelim: Web Sitenizin Ä°ÅŸinize Etkisi Günümüzde Web sitelerini üç ana baÅŸlıkta toplayabiliriz; Ä°lk iki baÅŸlığa dahil olan bir Web siteniz varsa, ayın sonunda Web sitenizin satışlarınıza nasıl bir katkı saÄŸladığını görmek isteyebilirsiniz. Üçüncü baÅŸlıkta da sitenizin saÄŸladığı reklam gelirinin, site için ayırdığınız bütçeyi karşılamasını ve hatta kar ettirmesini görmek isteyebilirsiniz. SEO her baÅŸlık için ayrı bir yöntemler grubuna sahiptir ve ortak amaç, siteye gelen trafiÄŸin artması, buna baÄŸlı olarak da gelirin artmasıdır. Sunucu, Yükleme Hızı, CDN Web sitenizin barındığı sunucu ve sunucuyu destekleyen tüm faktörler doÄŸrudan sitenize gelen trafiÄŸi etkilemektedir. Sitenizin yükleme hızı ve sitenin sürekli olarak hizmet verebiliyor olması, sunucunuzun performansıyla iliÅŸkilidir. Hızlı ve sürekli ayakta durabilen bir sunucuya sahip olmak biraz maliyetli olabilir, veya yabancı ülkeleri hedefleyen bir Web sitesi için yeterli olmayabilir. Ancak her ÅŸekilde kullanabileceÄŸiniz natifler var. CDN ( delivery network) kullanmak yabancı ülkelere daha hızlı hizmet verebilmenizi saÄŸlayabilir. Sunucunuzun çok yüksek performansa sahip olması tek başına yeterli deÄŸildir, sitenizin kodlaması da bir o kadar iyi optimize edilmiÅŸ olmalıdır. Bazı Web siteleri yanlış kullanılan JavaScript ve CSS kodları yüzünden normalden daha yavaÅŸ açılabilmektedir. Ä°çerik Yönetim Sistemi, CMS (Content Management System) Web sitenizin en can alıcı noktası, kullandığınız CMS’tir. ÜrettiÄŸiniz içeriÄŸi Web sitesinde dağıtmanızı saÄŸlayan ve diÄŸer teknik ayarlamaları yapabileceÄŸiniz bir CMS çok önemli bir faktördür. Yukarıdaki tüm elementleri CMS’e eklemek biraz zor ve vakit alan bir iÅŸ gibi görünse de, ilerde karşılaşılabilecek sorunları düzeltmek için harcayacağınız efordan ve vakitten çok daha azını harcayacağınızı garanti edebiliriz. WordPress, Drupal, Joomla gibi açık kaynak CMS’ler haricinde özel e-ticaret paketlerini içeren CMS’ler de iÅŸinizi görebilir. EÄŸer herhangi biri size uymuyorsa, kendinize özel bir CMS oluÅŸturabilirsiniz. Arama Motorları Açısından Tarama Ve Ulaşılabilirlik Bir Web sitesinin arama motorları tarafından taranabilir ve eriÅŸilebilir olması, özellikle organik trafiÄŸi doÄŸrudan etkileyen en önemli faktördür. Ä°ndeksleme ve Engelleme Özellikleri CMS’te yapacağınız çeÅŸitli deÄŸiÅŸiklikler ve düzenlemeler, sitenizin arama motorları tarafından ulaşılabilir olmasını saÄŸlamaktadır. Örnek vermek gerekirse, genelde tasarım aÅŸamasında olan bir Web sitesinin tamamı ya da büyük bir bölümü arama motorlarına kapatılmış olabilir. Bunu Web yöneticisi kendi başına yapıyor olabilir, ancak bu denetimi CMS’te herkesin eriÅŸebileceÄŸi ÅŸekilde yapılandırmanızda büyük fayda vardır. Çalıştığınız SEO ajansı CMS’e eriÅŸebiliyorsa, hata potansiyeli olan alanları size bildirebilir ve uzun süre indekslenmeyip trafik almayan bir sayfanın neden düÅŸük performans gösterdiÄŸini sorgulamak zorunda kalmazsınız. BaÄŸlantı ve Navigasyon Yapısı Sitenizin kullanıcı tarafında olduÄŸu kadar arama motoru tarafında da gözüne hoÅŸ görünmesi gereken taraflarından biri de iç baÄŸlantı ve navigasyon yapısıdır. Navigasyonda hangi öÄŸelerin yer alacağı, iç linklemenin CMS’te rahatlıkla ayarlanabiliyor olması, arama motorlarının sitenizi daha iyi anlayabilmesini saÄŸlar. EÄŸer sitenizin hiçbir yerinden link almamış bir sayfanız varsa, arama motorlarının ve potansiyel kullanıcılarınızın o sayfayı fark etmesi imkansız olabilir. Bu konu biraz da bilgi mimarisine giriyor olduÄŸundan, ona da ayrı bir baÅŸlıkta göz atalım. Bir Web Sitesinin Bilgi Mimarisi Nasıl Olmalı? En baÅŸta söylemek isteriz ki bilgi mimarisi yapısal süreklilik arz etmelidir. Günümüzde buna verebileceÄŸimiz en saÄŸlıklı örnek, fiziksel adreslerimizdir: Google Türkiye – Eski Büyükdere Caddesi, No: 294, 34394, Levent, Ä°stanbul, Türkiye Diyelim ki yukarıdaki adrese kargo gönderdiniz ve kargoyu taşıyan kiÅŸi bu adrese ilk defa gidecek. Adresin içerisinden sokak veya semt bilgisi gibi bir öÄŸeyi çıkardığınızda ne olur? Kargonuzun adrese ulaÅŸması ihtimali düÅŸer. Burada Ana sayfanın altında yer alan kategoriler, sayfalar, etiketler, hepsi birbiriyle baÄŸlantılı olan öÄŸelerdir ve herhangi bir noktada eksiklik varsa süreklilikten bahsetmek mümkün olmaz. Ana kategoriler, alt kategoriler, tekil sayfalar ve bu öÄŸeler arasındaki baÄŸlantının olabildiÄŸince saÄŸlıklı bir ÅŸekilde inÅŸa edilmesi gerekmektedir: Yukarıdaki basit örnek içerisinde, herhangi bir kategoriyle veya tekil sayfayla baÄŸlantısı olmayan bir “Ana Kategori E” veya “Tekil Sayfa 13” öÄŸesinden bahsetmenin mümkün olmaması gerekir. Her sayfanın, her kategorinin birbiriyle baÄŸlantılı olması, hepsinin de ana sayfayla baÄŸlantılı olması beklenir. Arama motorları için bu durumun bir natifi yoktur ve bilgi mimarisini bu yönde inÅŸa etmeniz ilerde yaÅŸanacak sorunların önüne geçmenizi saÄŸlayacaktır. URL’ler – Sayfa Adresleri Her URL’nin eriÅŸilebilirlik adına ayrı bir deÄŸeri vardır. Kimi URL’ye düÅŸük, kimine de yüksek deÄŸer veriyor olabiliriz. Arama motorları da URL’leri deÄŸerlerine göre analiz edip puanlayabilmektedir. ÖrneÄŸin Google’ın “Page Rank” adı verilen patentli algoritması, bir sitedeki URL’leri kalitesine göre yüksekten düÅŸüÄŸe puanlayabilmektedir. Bizim de en sık karşılaÅŸtığımız problemlerden birini örneklemek isteriz: Özellikle Ana sayfa ve alt sayfalarınızın URL yapısını oluÅŸturma yönteminiz, sitenizi ne kadar dikkatli hazırladığınıza dair ipuçları vermektedir. Diyelim ki adresiniz ÅŸöyle olsun: https://www.siteadresi.com Sonra fark ettiniz ki, SSL sertifikası alıp sitenizi https’e geçirmenizin vakti gelmiÅŸ. Sadece SSLsertifikasını uygulayıp baÅŸka bir ÅŸey yapmazsanız, adresiniz ÅŸöyle oluyor: https://www.siteadresi.com Burada fark edilmeyen baÅŸka bir ÅŸey daha var; site adresinizde “www” ibaresinin olmadan da eriÅŸilebilir olduÄŸu. Bu durumda karşınıza ÅŸunlar çıkıyor: https://www.siteadresi.com https://www.siteadresi.com https://siteadresi.com https://siteadresi.com Yani elinizde 4 farklı adresten eriÅŸilebilir bir Web sitesi var. Bu durumda sitenizin üç farklı kopyası arama motorlarına açık durumda görünüyor olduÄŸundan, düÅŸük kaliteli bir Web sitesi gibi görünmeniz söz konusu. Ayrıca her adresi ayrı ayrı izlemediÄŸinizi var sayarsak, elde ettiÄŸiniz gerçek trafiÄŸin ne olduÄŸunu bilmeniz de mümkün deÄŸil. Bu durumda yapmanız gereken, tek bir URL seçip, diÄŸerlerini bu URL’ye 301 kalıcı yönlendirme ile yönlendirmeniz, analiz araçlarınızı da seçtiÄŸiniz asıl URL’ye kurmanızdır. DiÄŸer türlü sitenizin ana sayfası, kategorileri, tekil sayfaları, görseller, PDF dosyaları ve aklınıza gelen ne varsa, hepsi 4 farklı adresten eriÅŸilebilir durumda olduÄŸundan “yinelenen içerik” sorunuyla karşı karşıya kalırsınız. Tasarım Seçimleri ve Yol Açtığı Sorunlar Bazı yazılımcılar ve tasarımcılar, yaptıkları seçimin “tasarım tercihi” olduÄŸunun üzerinde durmaktadırlar. Kimi zaman doÄŸru olan bu sav, kimi zaman yanlış olabilir. Konuya nereden baktığınıza göre deÄŸiÅŸen bu gerçekliÄŸi, nihayetinde kullanıcı açısından deÄŸerlendirmekte büyük fayda var. ÖrneÄŸin, yukarıdaki tabelaya göre müÅŸteri otoparkına gitmek için nereye dönmeniz gerektiÄŸini ilk bakışta söyleyebiliyor musunuz? Bazen tasarım veya kodlama katı kurallara sahip olmamalı, Web sitenizin asıl amacına yönelik olarak esnetilebilmelidir. Bu açıdan sık karşılaÅŸtığımız teknik ve tasarım problemleri ÅŸunlardır diyebiliriz: Yukarıda küçük diyebileceÄŸimiz tasarım hatalarına hızlıca deÄŸinmek istedik, bir de büyük diyebileceÄŸimiz tasarım hatalarından bahsedelim: Mobil Uyumluluk Problemleri Kodlama ve tasarım açısından Web sitesinin kendisi kadar ayrı bir efor ve zaman gerektiren çalışmalardan biri de mobil uyumluluk konusudur. Günümüzde herkesin bildiÄŸi bir gerçek var; artık insanlar mobil cihazlarıyla daha fazla internet kullanıyorlar. Akıllı telefonlar, bilgisayarlardan daha fazla trafik saÄŸlıyor. Ancak mobil uyumlu olmayan bir sitenin bu trafikten faydalanması doÄŸal olarak mümkün deÄŸildir. Site Yükleme Hızı Daha önce de bahsettiÄŸimiz üzere, site yükleme hızı kodlama ve tasarım açısından yapılan tercihlere baÄŸlı olarak iyi veya kötü performans gösterebilir. Kodlama ÅŸekli, tasarımda kullanılan elementler ve site içerisinde bulunan her ÅŸey doÄŸrudan site yükleme hızını etkilemektedir. Yazılımcının bol bol kullandığı JavaScript dosyaları, Ajax ve benzeri teknolojiler, yoÄŸun kod barındıran Web sitelerinin yükleme hızı performansını olumsuz etkiler. Tasarımcının kullandığı görseller, bazen Flash uygulamaları ya da uygun yollarla hazırlanmamış HTML5 sayfaları da site yükleme hızını olumsuz etkileyebilir. Kullanılabilirlik / EriÅŸilebilirlik Sitenin kullanılabilirliÄŸi ve eriÅŸilebilirliÄŸi, tüm öÄŸelerin bir araya gelerek oluÅŸturduÄŸu yapının özelliklerini barındırır veya barındırmaz. Nedir bu öÄŸeler diye soracak olursanız; Analiz / Raporlama Kodlama, tasarım ve bilimum fonksiyonları olması gerektiÄŸi gibi çalışır hale getirdikten sonra, kullanıcıların sitenizdeki hareketlerini anlamak için analiz araçlarından ve yöntemlerinden yararlanabilirsiniz. Günümüzde kullanıcıların nereye tıkladığını hem gösteren hem de sayısal olarak analiz eden araçlar kullanabiliyoruz. ÖrneÄŸin Yandex Metrica Webvisor , bir sayfadaki kullanıcı hareketlerinin videosunu çekebilir, Google Analytics de temel ve özel olayları sayısal olarak analiz etmenizi saÄŸlayabilir. Google Tag Manager ile özel olaylar oluÅŸturup kullanıcıların sitenize özgü hareketlerini de sayısal olarak analiz edebilirsiniz. Bunlar dışında kullanabileceÄŸiniz birçok trafik analiz aracı olduÄŸunu da belirtmek isteriz. Yapmanız gereken, seçtiÄŸiniz analiz araçlarının sitenize saÄŸlıklı bir ÅŸekilde entegre olduÄŸunu ve kullanıcı hareketlerini istediÄŸiniz gibi takip edip raporlayabildiÄŸinden emin olmaktır. Sonuç: SEO ve Web Sitesi Arasındaki DoÄŸal Ä°liÅŸki SEO Web sitenizin yayına ve dağıtıma hazır hale gelmesini saÄŸlarken, baÅŸlangıçta yapacağınız iÅŸlerin devamında da sitenizin geliÅŸmesine yardımcı olmaya devam eder. Yani iÅŸ siteyi yayına hazır hale getirmekle bitmez, SEO, siteniz yayına girdikten sonra da eksik noktaların tespit edilmesini saÄŸlar. Optimizasyon büyük oranda arama motorlarına yönelik olsa da, kullanıcı deneyimi de baz alınarak sitenin kullanışlı hale getirilmesi ve düÅŸük performanslı öÄŸelerin iyileÅŸtirilmesi süreci devam eder. Hedef sayfa analizi, anahtar kelime hedeflemesi, kullanıcı davranışları analizi, teknik altyapı geliÅŸtirmeleri ve benzeri birçok elementin optimal hale gelmesi için hem teknik hem de pazarlama yönünde çalışmalar yapmaya devam etmeniz gerekir. SEO bu noktada en uygun yardımı size saÄŸlayacak ve hedefinize ulaÅŸmanız için gereken ne varsa yapmaya devam edecektir.
Çok önemli: Sitenizi uygun bir CMS ile yönetmiyorsanız, SEO projesiyle birlikte ihtiyacınız olan ÅŸeyleri büyümüÅŸ bir Web sitesine uygulamak ciddi bir zaman ve efor kaybı anlamına gelir.
Aynı zamanda çeÅŸitli SEO öÄŸelerinin entegre edildiÄŸi bir CMS sistemi, Web siteniz yayına girdiÄŸi andan itibaren hayat kurtarıcı olabilir. CMS’te özellikle aÅŸağıdaki öÄŸelerin bulunmasını tavsiye edebiliriz:
Bizden haberdar olmak için yan tarafa mail adresinizi yazabilirsiniz.